งานครัว 101 : จัดการท่อซิงค์ล้างจานอย่างไร ไม่ให้อุดตัน

ไม่ว่าจะล้างมือ ภาชนะ หรือแม้แต่ ชะล้างสิ่งสกปรกของอุปกรณ์งานครัวต่างๆ อ่างล้างจาน ก็เป็นจุดที่คอยรองรับสิ่งปฏิกูลเอาไว้เสมอ นอกจากจะเป็นสิ่งจำเป็นที่ทุกบ้านต้องมี ซิงค์ล้างจานที่เอ่ยถึงนี้ยังต้องการดูแลใส่ใจอย่างสม่ำเสมออีกด้วย เพราะถึงแม้เราจะเลือกสรรอ่างล้างจานที่สวยงามเรียบหรูแค่ไหน ฟังก์ชันจะครบพร้อมเพียงใด แต่หากไม่ดูแลระหว่างใช้งานก็อาจทำให้เราเกิดปัญหาได้ในอนาคต โดยเฉพาะอย่างเรื่อง ‘ท่ออ่างล้างจานตัน’ สารพันปัญหาสุดปวดหัวที่มักเกิดขึ้นนับครั้งไม่ถ้วน ส่งผลให้น้ำในอ่างไม่ไหล ระบายไม่ออก หนักเข้าก็อาจใช้งานไม่ได้ไปหลายวัน และหากไม่รู้วิธีรับมือที่ถูกต้อง นั่นอาจเป็นต้นตอของปัญหาไม่รู้จบสิ้น วันนี้ Kudos ขอนำเสนอเคล็ดไม่ลับฉบับงานครัว 101 ที่จะทำให้คุณเข้าใจเรื่องท่อมากขึ้นและจัดการกับการอุดตันได้ด้วยตัวเอง

ท่ออ่างล้างจาน อุดตันได้อย่างไร ? มีสาเหตุจากอะไรได้บ้าง ?

หน้าที่หลักของอ่างล้างจาน แน่นอนว่าก็ต้องรองรับการชะล้างสิ่งสกปรกจากภาชนะใส่อาหาร รวมถึงอุปกรณ์งานครัวสารพัดอย่าง ส่งผลให้ คราบมันและเศษอาหาร ที่ถูกขจัดออกตกสู่ท่ออ่างล้างจาน นานวันเข้า ยิ่งล้างมากก็ยิ่งเกิดการสะสมก่อตัวของคราบและเศษอาหารน้อยใหญ่ จนมาอุดตันทางเดินน้ำในท่อน้ำทิ้งได้ในที่สุด ซึ่งตัวการของปัญหาที่พาให้เกิดคราบมันสะสมหรือจะเศษขยะหมักหมมในท่ออ่างล้างจาน จริง ๆ แล้วสามารถเกิดจากสิ่งของและวัตถุดิบในครัว

1. น้ำมัน : น้ำมันที่ใช้ปรุงอาหาร หรือ ไขมันที่ได้จากการปรุงเนื้อสัตว์ เมื่อเสร็จสิ้นขั้นตอนการทำ หลายคนมักจะนำมาเททิ้งลงท่อในอ่างล้างจานแบบไม่ได้คิดอะไร ซึ่งเอาเข้าจริง น้ำมันหรือไขมันจากเนื้อสัตว์นี่แหละ ที่เป็นปัญหาใหญ่ที่ก่อให้เกิดไขมันแข็งตัวจนเกิดการอุดตันของท่อได้มากที่สุด
2. ผลิตภัณฑ์จากแป้ง : ข้าว มันฝรั่ง หรือแม้แต่ พาสต้า เส้นสปาเก็ตตี้ คือวัตถุดิบที่ไม่ควรทิ้งลงท่อโดยตรง เพราะเศษชิ้นส่วนบางอันสามารถจับกับน้ำและสร้างสารคล้ายแป้งออกมา ก่อนจะไปติดกับท่อได้อย่างอยู่หมัด สะสมมากเท่าไหร่ ยิ่งตันไวมากเท่านั้น
3. กากกาแฟ : สำหรับคอกาแฟที่มักตื่นเช้ามาชงดื่มเป็นประจำ เสร็จสรรพก็นำกากกาแฟที่ได้มาเททิ้งลงท่อไปซะดื้อ ๆ แต่หารู้ไม่ว่า นั่นคือหนึ่งในสาเหตุที่ทำให้ท่อตันได้ เพราะกากกาแฟเมื่อจับกับน้ำจะหนักและตกตะกอน บ้างก็อาจไหลไปกับน้ำ แต่ส่วนมากก็อาจสะสมรวมอยู่กับเศษอาหารอื่น ๆ จนทำให้ท่อตันได้ในที่สุด
4. เศษอาหารทั่วไป : สาเหตุหลักของการเกิดท่อตัน นั่นก็คือ การทิ้งเศษอาหารลงสู่ท่อโดยตรง ซึ่งเศษอาหารเหล่านี้ แม้จะมีขนาดเล็กแค่ไหนก็ตาม มันสามารถเข้าไปติดในส่วน P-Trap หรือ ส่วนโค้งของท่อใต้อ่างล้างจานได้ เมื่อสะสมหลายครั้ง จะทำให้อ่างล้างจานเกิดอุดตันได้ง่าย ๆ นั่นเอง
5. เศษสบู่ : หลายบ้านอาจนำสบู่มาใช้กับอ่างล้างจาน ไม่ว่าจะล้างมือหรือภาชนะจำเป็น แต่ความจริงแล้ว สบู่หลายชนิดผลิตมาจากไขมันอีกทีหนึ่ง และเมื่อสบู่เกิดจับกับแร่ธาตุในน้ำ อาจสร้างสิ่งสกปรกอุดตันในท่อได้อีกทางหนึ่ง

5 วิธีแก้ปัญหาซิงค์อุดตัน ทำได้ง่ายๆ ด้วยตัวเอง

1. ใช้ลวดหรือไม้แขวนเสื้อ
              
   วิธีแรกที่แสนจะง่ายดาย ไม่ต้องพึ่งพาอุปกรณ์อื่นให้ยากเย็น นั่นก็คือ การหาลวดสักเส้น หรือจะเป็น ไม้แขวนเสื้อชนิดลวดที่มีอยู่ในบ้านนี่แหละ นำมาดัดให้ตรงสักหน่อยงอเล็กน้อยตรงปลาย แล้วจัดแจงแหย่ลงท่ออ่างล้างจาน แล้วกวาดควานหาสิ่งที่คาดว่าจะอุดตันให้ไหลลงท่อไปทีละนิด วิธีนี้จะได้ผลในกรณีที่มีเศษอาหารหรือไขมันอุดตันในระดับหนึ่ง สามารถแก้ไขปัญหาในเบื้องต้นได้เท่านั้น และมีโอกาสกลับมาเกิดปัญหาซ้ำได้
   
   
2. ใช้น้ำร้อนเทลงไป
              
   หากกรณีที่เราสันนิษฐานแล้วว่าท่ออาจเกิดการอุดตันจากไขมันสะสม ให้เราใช้น้ำร้อนเทลงไปตามท่อของอ่างล้างจาน แต่ก่อนจะเทน้ำร้อนเพื่อแก้ปัญหา อย่าลืมที่จะตักระบายน้ำตกค้างในซิงค์ออกให้ได้มากที่สุด น้ำร้อนจะช่วยให้ไขมันอุดตันค่อยๆอ่อนตัวลงและหลุดไปกับน้ำ จริง ๆ วิธีนี้สามารถทำได้อาทิตย์ละครั้งโดยที่ไม่ต้องรอให้ท่ออุดตันเสียก่อน
   
   
3. ใช้ที่ปั๊มยาง หรือ ที่ปั๊มส้วม
            
   อีกหนึ่งวิธีง่ายๆ ที่ใช้ได้ในเบื้องต้น นั่นก็คือ การใช้ที่ปั๊มยาง หรือ ที่ปั๊มชักโครก แต่ก่อนใช้ ให้เราถ่ายเทน้ำขังให้ได้มากที่สุด จากนั้นให้บรรจงวางที่ปั๊มลงไปให้ครอบปากท่อ นำผ้าเปียกหรือหมาดมาวางคลุมอีกที แล้วออกแรงปั๊มขั้นลง 6 – 10 ครั้ง หากท่อยังไม่หายอุดตันให้ลองทำวนซ้ำสัก 2 – 3 รอบ
   
   
4. ใช้สูตรผสมลับ DIY
              
   หากวิธีง่ายๆ 3 ข้อแรกไม่เป็นผล ลองใช้สูตรผสม DIY ที่อาจหาวัตถุดิบได้ง่ายภายในครัว ได้แก่ เกลือ เบกกิ้งโซดา และ น้ำส้มสายชู โดยวัตถุดิบเหล่านี้ สามารถสร้างสูตรผสมที่แก้ปัญหาท่อตันได้
   
   • สูตร เกลือ + น้ำร้อนจัด : วิธีนี้คล้ายคลึงกับการใช้น้ำร้อน แต่ก่อนจะเทน้ำลงไป ให้ใส่เกลือลงท่อประมาณครึ่งถ้วยตวง แล้วจึงเทน้ำร้อนจัดตาม ทิ้งไว้ครู่เดียว ให้เปิดน้ำก๊อกเพื่อชำระล้าง ทำซ้ำหากท่อน้ำยังไม่ถูกระบาย
   • สูตร เบกกิ้งโซดา + น้ำส้มสายชู :  ให้ใช้เบกกิ้งโซดาประมาณครึ่งถ้วยตวง บรรจงเทลงท่อ ตามด้วยน้ำส้มสายชูประมาณครึ่งถ้วยตวงเหมือนกัน ปล่อยทิ้งไว้ 10 – 20 นาที ครบเวลาให้เทน้ำร้อนตามอีกทีหนึ่ง
   • สูตร เบกกิ้งโซดา + น้ำส้มสายชู + เกลือ : ในกรณีที่ใช้ 2 สูตรแรกก็ไม่หาย นั่นอาจเพราะไขมันสะสมมากเกินไป ให้ลองใช้สูตรนี้ เริ่มจากเทน้ำร้อนลงท่อก่อน จากนั้นให้ผสมเบกกิ้งโซดา ½ ถ้วยตวงและเกลือ ¼ ถ้วยตวงเข้าด้วยกัน ก่อนจะเทตามลงไป ต่อด้วยน้ำส้มสายชูที่ถูกต้มจนเดือด ปริมาณ 1 ถ้วยตวง จากนั้นให้ปิดท่อทิ้งไว้ 15 – 30 นาที เมื่อครบเวลา ให้กลับมาเทน้ำร้อนลงท่ออีกที แล้วจึงตรวจเช็กว่าท่อยังอุดตันอยู่หรือไม่
5. ถอดกระปุกท่อน้ำทิ้ง หรือ Trap มาล้าง
   
   หากลองหลายวิธีแค่ไหน ท่อก็ไม่หายตันสักที อาจจะต้องถึงขั้นถอดกระปุกท่อน้ำทิ้ง หรือ ส่วนโค้งของท่ออ่างล้างจาน (P – Trap / Bottle Trap) มาล้างอย่างจริงจัง ถึงแม้วิธีอาจต้องลงทุนหาอุปกรณ์และลงแรงสักหน่อย แต่ก็เป็นวิธีที่ตรงจุดและเห็นถึงปัญหาที่แท้จริง ซึ่งจะสามารถทำได้โดยนำอุปกรณ์งานช่างมาถอดกระปุกหรือส่วนโค้งของท่อล้างจานออกมาโดยตรง และใช้สายยางฉีดอัดให้สิ่งอุดตันหลุดออกไป

4 วิธีป้องกันง่ายๆ ที่จะทำให้ท่อไม่กลับมาอุดตัน

1. เลี่ยงการทิ้งเศษอาหารหรือไขมันลงท่อ
              
   เพื่อให้ท่อกลับมาอุดตันซ้ำอีกเรื่อยๆ เราจำเป็นต้องหลีกเลี่ยงหรือเลิกพฤติกรรมการทิ้งเศษอาหารหรือไขมันลงท่อเสียก่อน ด้วยการกำจัดเศษอาหารทิ้งขยะให้หมดก่อนน้ำมาล้างเสมอ หากมีน้ำมันในภาชนะมากเกินไปให้เทใส่ภาชนะอื่นทิ้งต่างหากและซับด้วยผ้าหรือกระดาษทิชชู
   
   
2. หมั่นทำความสะอาดท่อรายสัปดาห์
              
   การดูแลรักษา ทำง่ายกว่าการแก้ไขปัญหาเสมอ ฉะนั้น เราสามารถทำความสะอาดท่อซิงค์ล้างจานด้วยผลิตภัณฑ์พิเศษหรือสูตรลับ สัปดาห์ละครั้ง เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการอุดตันได้
   
   
3. ติดตั้งตะแกรงดักเศษอาหาร
              
   การติดตั้งตะแกรงหรือตะกร้าดักเศษอาหาร จะยิ่งช่วยให้เรากรองสิ่งสกปรกต่างๆที่อาจหลุดรอดสายตาเราได้ ที่กรองเศษอาหารบางชิ้น มีชั้นกรองมากกว่า 1 ชั้น ซึ่งจะมียางกรองเป็นปราการหน้าและตะกร้าคอยกรองอีกที เพื่อไม่ให้เศษเล็กๆ น้อยๆ รอดหลุดลงสะดืออ่างล้างจานได้
   
   
4. ติดตั้งบ่อดักไขมัน
              
   หลายครั้งที่เราไม่สามารถเลี่ยงการชะล้างไขมันลงท่อได้ การติดตั้งบ่อดักไขมัน (Grease Trap) จะช่วยเราแยกชั้นไขมันออกจากน้ำล้างจาน กันไม่ให้ไขมันไหลลงท่อ เพื่อสกัดไม่ให้เกิดการอุดตัน ซึ่งบ่อดักไขมัน สามารถมาในรูปแบบตั้งพื้นหรือฝังดินก็ได้ และเพื่อการใช้งานสูงสุด เราควรหมั่นเปิดบ่อดักไขมันและตักทิ้งอาทิตย์ละครั้ง เพื่อไม่เกิดกลิ่นเหม็น

แนะนำอ่านต่อ : เลือกซื้อ “ท่อน้ำทิ้ง อ่างล้างหน้า” แบบมืออาชีพ

เป็นยังไงกันบ้างกับปัญหาเรื่องท่ออ่างล้างจานที่มักวนเวียนมากวนใจ กับวิธีแก้ไขที่แสนง่ายและทำได้ด้วยตัวเองที่บ้าน ตลอดจนแนวทางป้องกันเพื่อไม่ให้ปัญหาเกิดซ้ำรำคาญใจ หวังว่าเหล่าพ่อบ้านแม่บ้านมือใหม่ ที่กำลังเผชิญกับปัญหาท่อตันจะเจอทางแนวแก้ไขอย่างทันท่วงที