วิชาบ้านพื้นฐาน 101 : เครื่องมือช่างเบสิก ที่ควรมีติดบ้าน!

เรื่องงานช่าง งานซ่อมแซม อาจดูไกลตัวสำหรับใครหลายคน เพราะหากจะต่อเติมหรือรีโนเวทจุดใหญ่ ๆ การเรียกหาช่างมืออาชีพ คงเป็นทางออกที่หลายคนมักนึกถึง แต่หากเป็นงานเล็ก ๆ น้อย ๆ ตัดโน่นเพิ่มนี่ หรือซ่อมแซมแค่เพียงจุดเล็ก ๆ ‘งานช่างพื้นฐาน’ ก็อาจจะไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป เพราะหากเรามีความรู้เบื้องต้นและอุปกรณ์พร้อมใช้ แค่งานต่อเติม ปรับแต่ง หรือ DIY เราก็สามารถลงมือทำได้เอง โดยไม่ต้องรอช่าง ในบางครั้งบางงาน ก็มักเป็นงานช่างพื้นฐานที่เหล่าพ่อบ้านแม่บ้าน หรือหนุ่มสาวทั่วไปพบเจอได้บ่อยๆในชีวิตประจำวัน ตั้งแต่การต่อชั้นวางของ โต๊ะเก้าอี้ ไปจนถึงติดตั้งเครื่องใช้ไฟฟ้าสักอันหนึ่งด้วยตัวเอง

ฉะนั้น เครื่องไม้เครื่องมือประจำบ้าน ก็เป็นอีกสิ่งที่ควรต้องตระเตรียมเอาไว้ ถ้าเกิดมีเรื่องให้ต้องหยิบใช้เมื่อไหร่ก็จะได้ไม่ต้องนั่งรอช่างให้เสียเวลา และเมื่อเอ่ยถึง ‘เครื่องมือช่าง’ บางคนอาจจินตนาการไปถึงกล่องลังเครื่องมือขนาดใหญ่ที่ใส่อุปกรณ์นานาชนิดแบบครบครัน นั่นอาจไม่ค่อยจำเป็นเท่าไหร่นัก เพราะสมัยนี้อุปกรณ์บางอย่างก็สามารถหาซื้อแยกได้ตามวัตถุประสงค์การใช้งาน บางอย่างก็มีหลากหลายราคา หลากหลายขนาดให้เลือกใช้ตามความเหมาะสม รวมถึงดีไซน์แบบใหม่ กะทัดรัด ทันสมัย เหมาะกับหนุ่มสาวยุคใหม่ที่อยากมีติดบ้านเอาไว้เผื่อซ่อมแซมและงาน DIY

5 เครื่องมือช่าง – อุปกรณ์ช่างพื้นฐาน ที่ควรมีติดบ้าน!

1. ไขควง (Screw Driver)

อุปกรณ์หรือเครื่องมือช่างระดับพื้นฐานสิ่งแรก ที่ต้องแนะนำว่าควรมีติดบ้านไว้ ได้ใช้แน่นอน นั่นก็คือ ‘ไขควง’ เครื่องมือชนิดนี้เรียกได้ว่าหลายคนได้ยินแล้วอาจร้องอ๋อ เพราะว่ามักพบได้ทั่วไปและแทบจะเป็นเครื่องมือที่หยิบจับใช้กันบ่อย ๆ ด้วยคุณสมบัติของไขควงที่นิยมใช้นำมาขันหรือคลายนอตสกรู เพื่อรื้อถอนหรือต่อเติมอุปกรณ์เข้าด้วยกัน เช่น ต่อชั้นวางของ เก้าอี้ หรือ โต๊ะ ตลอดจนขันนอตเพื่อยึดติดส่วนใดส่วนหนึ่งของอุปกรณ์ภายในบ้าน ‘ไขควง’ จึงเป็นเครื่องไม้เครื่องมือที่ตอบโจทย์ทั้งงานเล็กงานใหญ่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับใครที่ชอบซื้อของตกแต่งบ้าน บางชิ้นงานก็จำเป็นต้องยึดติดชิ้นส่วนเข้าด้วยกัน และนั่นก็เป็นหน้าที่สำคัญของไขควง เครื่องมือที่จิ๋วแต่แจ๋ว มีติดไว้ได้ใช้แน่นอน

โดยปกติแล้ว ไขควง แบ่งออกเป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ ไขควงแบน และ ไขควงแฉก ซึ่งทั้ง 2 รูปแบบอาจมาในลักษณะไขควงแบนหรือแฉกอย่างใดอย่างหนึ่งก็ได้ หรือหากเป็นสมัยใหม่ อาจมาในรูปแบบไขควงอเนกประสงค์ที่เป็นแบบถอดเปลี่ยนได้ในอันเดียว หรือจะอเนกประสงค์เข้าไปอีก ก็อาจมีในลักษณะถอดเปลี่ยนได้ แต่มีไซซ์ตัวไขควงให้เลือกแบบนับไม่ถ้วน

1. ไขควงแบน : มีลักษณะหัวเป็นใบมีดรูปสิ่ว แบน ใช้กับหัวนอตหรือสกรูรูปขีด –
2. ไขควงแฉก : มีลักษณะหัวเป็นรูปกากบาท ใช้กับนอตหรือสกรูรูปบวก +

2. มีดคัตเตอร์ (Cutter Knife)

แน่นอนว่าหากเอ่ยถึง ‘คัตเตอร์’ หลายคนก็ต้องนึกภาพออกได้ในทันที เพราะอุปกรณ์ชนิดนี้เราต่างคุ้นชินกันมาตั้งแต่สมัยเรียนเลยก็ว่าได้ อุปกรณ์ชนิดนี้มีลักษณะเป็นมีดอเนกประสงค์ มีวัสดุด้ามจับห่อหุ้ม ถนัดมือ เพื่อใช้ตั้งแต่งานฝีมือ DIY ไปจนถึงงานตัดหนักๆ ซึ่งในปัจจุบัน มีดคัตเตอร์มีให้เลือกหลากหลายขึ้น เพื่อรองรับการใช้งานในบ้านและที่ทำงานอย่างกว้างขวาง และรู้หรือไม่ว่า มีดคัตเตอร์ที่ทุกคนรู้จักดี ปัจจุบันมีรูปแบบให้เลือกใช้นับไม่ถ้วน

• แบบมาตรฐาน : ออกแบบมาเพื่อใช้งานทั่วไป ใบมีดยาวตรง ปลายเอียง 30, 45 หรือ 60 องศา มีด้ามจับด้วยวัสดุต่าง ๆ เช่น พลาสติก หรือ อะลูมิเนียม ที่มาพร้อมฟังก์ชันเปลี่ยนใบมีดได้
• แบบมินิ : ออกแบบคล้ายกันกับมาตรฐาน เพียงแค่ย่อขนาดให้กะทัดรัดลงกว่าเดิม ด้วยไซซ์ที่เล็กกว่า เหมาะสำหรับการพกพา ส่วนมากมักมีความยาว 6 – 7 เซนติเมตร ตอบโจทย์สำหรับคนที่เปิดพัสดุบ่อย ๆ หรือทำงานฝีมือเล็ก ๆ
• แบบโรตารี่ : มีลักษณะเป็นใบมีดทรงกลมพร้อมด้ามจับยาวตรงลงมา การใช้งานก็สามารถหมุนกลิ้งได้ ออกแบบมาเพื่องานฝีมือ งานประดิษฐ์ หรือ ตัดเย็บผ้า
• แบบใช้งานหนัก : มีดคัตเตอร์รูปแบบนี้จะมีใบมีดที่หนาและคมเป็นพิเศษ และยังผลิตจากโลหะกันสนิม แข็งแรงทนทาน รองรับการใช้งานตั้งแต่งานเบาไปจนถึงงานหนัก ใบมีดชนิดนี้สามารถตัดแผ่นไม้อัด พรม หรือ แผ่นยิปซัมได้

3. ตลับเมตร (Measurement Tape)

มาต่อกันที่เครื่องมือพื้นฐานที่สำคัญลำดับต่อมา ที่ไม่ว่ายังไงก็ควรมีไว้ก่อน นั่นก็คือ ‘ตลับเมตร’ อุปกรณ์ตัวช่วยอันดับหนึ่งเรื่องการวัด ไม่ว่าจะเป็นงานวัดความยาว หรือ ขนาดสัดส่วนใดในบ้าน ตลับเมตรก็ถือเป็นหนึ่งในเครื่องมือตัวช่วยอย่างแรกที่หลายคนเลือกใช้ เพราะหากจะให้คาดเดาระยะหรือขนาดกันเองตามอำเภอใจก็คงไม่สามารถใช้ได้กับทุกงาน ตลับเมตรจึงเข้ามาช่วยเพิ่มความแม่นยำแบบ 100% ให้กับงานช่าง งานฝีมือแทบทุกรูปแบบ ไม่ว่าจะการวัดระยะเพื่อติดตั้งของใช้ในบ้าน ตลอดจนการสร้างสรรค์งานฝีมือสักชิ้น ตลับเมตรก็ยังคงเป็นอุปกรณ์ Must Have ของต้องมีอีกหนึ่งชิ้นในคลังเครื่องมือช่างพื้นฐาน

ปัจจุบันตลับเมตรมีให้เลือกหลายขนาด หลากหลายรูปแบบ และยังมีการแยกประเภทตามขนาดและวัสดุการผลิตอีกด้วย ได้แก่

• ตลับเมตรขนาดเล็ก (Small Tape Measure) : ผลิตจากพลาสติกหรือโลหะ กะทัดรัด พกพาได้ง่าย มีกลไกสปริงเข้า – ออก ส่วนมากประเภทนี้มักมีความยาวตั้งแต่ 2 เมตรขึ้นไป เหมาะแก่การใช้ในการวัดทั่วไป เช่น งานไม้ งานเฟอร์นิเจอร์ หรืองานฝีมืออื่น ๆ
• ตลับเมตรขนาดใหญ่ (Large Tape Measure) : โดยทั่วไปมักเรียกกันว่า ‘เทปวัดระยะทาง’ มีลักษณะกลม เปลือย มีเพียงวัสดุห่อหุ้มเป็นโครงสร้าง จะสังเกตเห็นสายตลับเมตรได้ และส่วนใหญ่จะมีความยาวตั้งแต่ 10 เมตรขึ้นไป นิยมใช้กับงานวัดระยะขนาดกว้าง เช่น ลานโล่ง หรือ งานก่อสร้างใหญ่ ๆ
• ตลับเมตรเหล็ก (Steel Tape Measure) : ตัวสายตลับเมตรผลิตจากวัสดุสเตนเลส จึงทำให้มีความทนทาน กันน้ำ ไม่ขึ้นสนิม และยังสามารถทนความร้อนได้ดี โดยรูปแบบของตลับเมตรเหล็ก มีให้เลือกได้ทั้งขนาดเล็กและใหญ่ รองรับการใช้งานตั้งแต่ระดับทั่วไป จนถึงงานก่อสร้างแบบบิ๊กเบิ้ม
• ตลับเมตรไฟเบอร์กลาส (Fiberglass Tape Measure) : ตัวสายตลับเมตรผลิตจากวัสดุไฟเบอร์กลาส ซึ่งมีความคุณสมบัติเป็นฉนวนกันไฟ กันน้ำ ทนสารเคมี ไม่ขึ้นสนิม จึงทำให้ตลับเมตรชนิดนี้จะตอบโจทย์ได้เป็นอย่างดีสำหรับการใช้งานหลากหลายประเภท ช่วยป้องกันไม่ให้ไฟดูดและยังสามารถหยิบจับได้สะดวกเนื่องจากน้ำหนักเบา แต่ส่วนมากมักมาเป็นตลับเมตรขนาดใหญ่ จึงเหมาะกับงานวัดระยะหรืองานก่อสร้างขนาดกว้าง

4. กรรไกรตัดท่อ (Pipe Cutter)

อุปกรณ์นี้ บางคนอาจไม่ค่อยคุ้นเคยเท่าไหร่ เพราะงานท่ออาจเป็นเรื่องไกลตัวใครของหลายคนไปสักหน่อย แต่ต้องบอกเลยว่า กรรไกรตัดท่อ ได้กลายมาเป็นนวัตกรรมโฉมใหม่ที่ช่วยให้งานท่อนั้นง่าย สะดวกและมีประสิทธิภาพมากขึ้น! โดยอุปกรณ์ตัดท่อ หรือ กรรไกรตัดท่อ ลักษณะนี้จะสามารถตัดท่อพลาสติกหรือยางได้หลากหลายชนิด ตั้งแต่ PE, CPVC, PVC, Poly หรือ PEX ก็ได้ มีลักษณะเป็นกรรไกรงุ้มโค้งเข้ากับรูปทรงของท่อน้ำ แค่สอดให้ตรงตำแหน่งและตัด ก็สามารถตัดแยกท่อพลาสติกหรือท่อยางได้อย่างง่ายดาย สำหรับท่อพลาสติก กรรไกรตัดท่อชนิดนี้จะไม่ทิ้งขุย หรือ รอยถาก เหมือนกับการใช้เลื่อยตามวิถีดั้งเดิม ที่สำคัญ ยังสามารถเพิ่มประสิทธิภาพของการทากาวระหว่างข้อต่อของท่อได้อีกด้วย แถมทุ่นแรงการตัดต่อหรือซ่อมแซมงานท่อน้ำได้ง่าย ๆ ด้วยตัวเอง

ฉะนั้น ‘กรรไกรตัดท่อ’ จึงเป็นอุปกรณ์งานช่างอีกหนึ่งชิ้นที่ควรค่าแก่การมีติดบ้านเอาไว้ เพราะหากเกิดปัญหาท่อน้ำในบ้านรั่วไหล หรือ อยากจะตัดแต่งสายยางรดน้ำ กรรไกรตัดท่อตัวนี้ก็จะเป็นตัวช่วยที่ดีและช่วยทุ่นแรงไปได้ไม่น้อยเลย

5. คีม (Pliers)

‘คีม’ อุปกรณ์คู่บ้านและคู่ควรแก่การเป็นเครื่องมือช่างพื้นฐานอีกอย่างหนึ่ง มีคุณสมบัติทั้ง ยึด จับ ดัด ดึง วัตถุแข็ง ๆ ที่มือเราไม่สามารถดัดงอหรือปรับแต่งได้ด้วยมือเปล่า ครอบคลุมตั้งแต่งานเบาจนไปถึงงานซ่อมแซมหนัก ๆ เช่น ดัดลวด ขันน็อต หรือยึดจับสายไฟขนาดเล็ก คีมก็ถือเป็นอุปกรณ์ที่จะมาช่วยทุ่นแรงได้เป็นอย่างดี โดยทั่วไป คีมจะมีขนาดและรูปแบบที่แตกต่างกันไป ซึ่งจะรองรับการใช้งานที่เฉพาะเจาะจงเข้าไปอีก

• คีมตัดข้าง : หรือที่มักคุ้นชินในชื่อ ‘คีมปากจระเข้’ ตัวคีมมีลักษณะค่อนข้างสั้น หัวตัด มีซี่ฟันปลาค่อนข้างตื้นเพื่อยึดจับสิ่งของ ในขณะเดียวกันก็มีหัวตัดด้านข้างเพื่อตัดวัตถุ เช่น สายลวด หรือ สายไฟ ฉะนั้น คีมประเภทนี้จึงมีคุณสมบัติจับยึดและตัดได้ในอันเดียว เป็นประเภทที่นิยมใช้งานมากที่สุด
• คีมปากแหลม : หรือ คีมปากจิ้งจก มีลักษณะขากรรไกรคีมที่เรียวยาว เหมาะแก่งานซ่อมแซมที่มีพื้นที่จำกัด มีคุณสมบัติดัด จับ ยึด หรือตัดวัตถุได้
• คีมล็อก : ส่วนมากมักมีขนาดค่อนข้างใหญ่ ออกแบบมาเพื่อยึดจับเป็นการเฉพาะ ล็อกวัตถุไม่ให้หมุนหรือขยับ สามารถปรับระดับให้เข้ากับวัตถุ น็อต หรือ สกรู ได้
• คีมปอกสายไฟ : ออกแบบมาเพื่อการใช้งานปอกสายไฟเป็นการเฉพาะ มาพร้อมด้ามจับที่เป็นฉนวนกันไฟฟ้า และปากคีมที่มีลักษณะเป็นซี่โค้งเว้าให้เข้ารูปกับสายไฟ
• คีมปากกลม : ขากรรไกรคีมด้านนอกมีลักษณะกลมยาว แต่ขากรรไกรคีมด้านในมีลักษณะแบนเรียบเข้าหากัน ด้ามจับมักห่อหุ้มด้วยพลาสติกยาง นิยมใช้ในงานสายไฟ หรือ งาน IT
• คีมปากนกแก้ว : ตัวปากคีมมีลักษณะงุ้มเข้าหากันคล้ายกับปากของนกแก้ว ออกแบบมาเพื่อการตัดโดยเฉพาะ แต่ก็สามารถใช้คีบจับได้เช่นเดียวกัน นิยมใช้ตัดของแข็ง เช่น ลวดขนาดใหญ่ หรือ คีบจับนอต / ตะปู
• คีมปากขยาย : คีมที่มีลักษณะใช้งานเฉพาะ มีลักษณะแตกต่างไปจากประเภทอื่น ๆ ขากรรไกรคีมสามารถปรับให้แคบหรือกว้างได้ ซี่ฟันด้านในออกแบบมาเพื่อยึดจับได้ดีเยี่ยม นิยมใช้กับงานเครื่องกล

เครื่องมือช่างระดับพื้นฐานทั้ง 5 อย่างถือเป็นของ Must Have ที่เหล่าพ่อบ้านแม่เรือน หรือหนุ่มสาวชาวคอนโดทั่วไป ควรมีติดบ้านกันไว้ เพราะงานบ้าน – งานช่าง ก็อาจไม่เข้าใครออกใคร มีอุปกรณ์จำเป็นติดไว้ ในยามฉุกเฉินจะได้สามารถซ่อมแซมหรือปรับแต่งกันได้อย่างทันท่วงที!